De effecten van muziek vóór, tijdens en na operaties op angst en pijn in volwassenen: een systematische review en meta-analyse
A.Y.R. Kühlmann, A. de Rooij, L.F. Kroese, M. van Dijk, M.G.M. Hunink, J. Jeekel
Voorzitter(s): dr. E.C.T.H. Tan, chirurg, Radboudumc, Nijmegen & dr. R.F. de Wilde, AIOS heelkunde, UMC Utrecht, Utrecht
Vrijdag 12 mei 2017
13:55 - 14:05u
in Baroniezaal
Categorieën: Experimenteel, Vrije voordracht
Parallel sessie: V15 - Kwaliteit / Experimenteel
Introductie
Angst en pijn zijn veelvoorkomende symptomen rondom operaties. Naast het gebruik van medicijnen, kunnen muziekinterventies worden ingezet om deze symptomen te bestrijden. Het doel van deze studie is te onderzoeken of muziekinterventies bij volwassenen angst en pijn rond operaties verminderen.
Methode
Er werd een systematisch literatuur onderzoek verricht (in de periode 01-01-1980 tot 20-10-2016) naar gerandomiseerd gecontroleerde trials, die effecten van muziek vóór, tijdens of na een operatie onderzochten op angst en pijn bij volwassenen (onderzoeksprotocol geregistreerd: PROSPERO CRD42016024921). Random-effects meta-analyse werd gebruikt om de effectiviteit van interventies te berekenen. Effect-groottes werden berekend met behulp van gestandaardiseerd gemiddelde verschillen (SMD) en heterogeniteit werd onderzocht door middel van subgroep analyses en meta-regressie analyses.
Resultaten
4891 titels werden gevonden. Uiteindelijk werden 91 artikelen geïncludeerd in de systematische review, waarvan 80 in de meta-analyse. Vergeleken met de controle groep leidden muziek interventies tot een significante vermindering van angst (SMD -0.69, 95% betrouwbaarheidsinterval (95%BI) -0.88;-0.50, p<0.001) en van pijn (SMD -0.50 (95%BI -0.66; -0.34), p<0.001). Muziekinterventies leidden daarnaast tot een grotere vermindering van angst en pijn ten opzichte van de uitgangswaarde vergeleken met de controlegroep, voor angst SMD -1.41 (95%BI -1.89;-0.94),p<0.001 en voor pijn SMD -0.54 (95%BI -0.93;-0.15),p<0.001. Leeftijd, geslacht, keuze en timing van muziekinterventie en type anesthesie hadden geen invloed op het effect van de muziek interventie.
Conclusie
Deze systematische review en meta-analyse toont een statistisch significante en klinisch relevante afname van angst en pijn bij volwassenen ten gevolge van muziekinterventies vóór, tijdens of na een operatie. Dit bewijs ondersteunt de implementatie van deze veilige en duurzame interventie rond chirurgische procedures.
